Deprem Sonrası Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Deprem; ülkemizin konumu nedeniyle hayatımızın değişmez geçeğidir. Diğer doğal afetlerde olduğu gibi gereken önlemler alındığı durumda can ve mal kayıpları engellenebilir veya en aza indirgenebilir. 

Deprem anı her şey çok hızlı gerçekleşir. Bu nedenle depremin ardından panik olmadan, hızlı düşünüp buna göre hareket etmek önemlidir. Sakin olmaya çalışmalı ve önce kendi güvenliğinden emin olunmalıdır. Ardından çevredeki kişilerin güvenliği kontrol edilmeli, eğer tehlikede birileri varsa hareket ettirmeden yardım çağırılmalıdır. 

Deprem Sonra Kapalı Alanda Yapılması Gerekenler

Deprem anında evde, okulda, işyerinde veya herhangi bir kapalı alanda olunabilir. Bu durumda;

• Sakin olup önce kendi, sonra çevredekilerin güvenliği kontrol edilmelidir.
• Depremden sonra yangın oldukça yaygın görülür. Engel olmak için gaz kokusu varsa gaz vanası kapatılmalıdır. Kibrit, çakmak vs. kullanılmamalı, elektrik düğmeleri açılmamalıdır. Cam pencere açılarak koku tahliye edilmelidir. Bina hemen terk edilmelidir.
• Dökülen tehlikeli madde temizlenmeli, varsa kırık cam ya da düşme tehlikesi olan eşyalar kontrol edilmeli ve zarar görmemek için bunlara dikkat edilmelidir.
• Etraftaki kişilerin yaralanmaları kontrol edilmeli, gerekirse ilk yardım ile müdahale edilmelidir.
• Doğalgaz, su, elektrik tesisatlarında hasar varsa ana vanalarından kapatılmalıdır.
• Telefon ahizeleri yerinden oynadıysa düzeltilmelidir. Telefon acil durumlar dışında kullanılmamalıdır.
• Acil durum çantası alınarak ortak buluşma alanlarına gidilmelidir.
• Binayı terk ederken sonrasında rapor edebilmek için yapısal hasar ya da yangın tehlikesi olup olmadığına bakılmalıdır. Yapısal bir hasar yoksa çoğu zaman içerde kalmak daha iyi olabilir.
• Cadde ve sokaklar acil yardım araçları için meşgul edilmemelidir.
• Radyo ve televizyon gibi kitle iletişim araçları takip edilmeli uyarılar dinlenmelidir.
• Büyük depremin ardından artçılar meydana gelebilir. Eğer bina hasar aldıysa artçılar zarara sebep olabilir. Bu nedenle deprem sonrasında sakin ve hızlı hareket edilerek bina terk edilmelidir. Sarsıntılar bitene kadar binaya tekrar girilmemelidir. Artçılar sırasında da aynı önlemler alınmalıdır.

Deprem Sonrası Açık Alanda Yapılması Gerekenler

Deprem park, cadde vb. açık alanlarda da yaşanabilir. Bu durumda;

• Hasarlı binalardan veya enerji nakil hatlarından uzak durulmalıdır.
• Yakında acil yardıma ihtiyacı olanlara yardım edilmelidir. 
• Sonrasında ortak acil toplanma alanına gidilmelidir.
• Etraftaki hasara dikkat edilmelidir.
• Yardım çalışmalarına dahil olunmalıdır. Öncelikli ihtiyacı olan yaşlı, engelli, hamile, bebeklere yardım edilmelidir.

Deprem Sonrası Enkaz Altında Yapılması Gerekenler

• Paniklememeye çalışarak kendi sağlık durumu kontrol edilmelidir.
• Hareket alanı kısıtlıysa çıkış için riskli davranışlardan kaçınılmalıdır. Kurtarma ekiplerinin en kısa zamanda ulaşmaya çalışacağı hatırlanmalıdır.
• Enerjiyi boşa harcamamak için hareketler kontrol altında olmalıdır.
• El ve ayakla hareket edebilecek durumdaysa ulaşılabilen ses çıkaracak alanlara (su, kalorifer, gaz tesisatları vb.) vurularak ses duyurulmaya çalışılmalıdır.
• Ses kullanılabilecek durumdaysa kurtarma ekiplerine seslenmeye ve onları duymaya çalışılmalıdır. Ancak enerji kontrollü harcanmalıdır. Sürekli bağırmak enerjiyi tüketecektir.
• Enkaz kurtarma çalışmalarında tamamen sessizlik olduğunda enkaz altından gelen sesler dinleniyor olabildiği için bu anda bağırılmalı veya vurularak ses çıkarılmalıdır.

Deprem Sonrası Gerekli Olabilecek Acil Telefonlar

• Acil Sağlık; 112
• İtfaiye; 110
• AFAD; 122
• Polis; 155
• Jandarma; 156
• Akut; 0212 217 04 10
• Gaz Arıza; 187
• Zehir Danışma; 114